در این پست میخواهیم در مورد اینکه کنیبالیزیشن (cannibalization) چیست و چه تاثیری بر روی سئو سایت میگذارد و در چه جایی رخ میدهد صحبت کنیم. اگر شما وبمستر سایتی هستید که چندین سال از عمر آن سپری شده است، پس حتما باید این مقاله را مطالعه کنید. سایتهایی که چندین سال از عمر آنها میگذرد و مخصوصا سایتهای محتوا محور امکان دارند بعد از گذشت مدت زمانی، برای انتخاب عنوان پستها و صفحات از کلمات تکراری استفاده کنند و گوگل در رتبه دادن به مقالات و صفحات آن دچار سردرگمی شود.
فرض کنید که یکی دو سال پیش برای کلمه کلیدی (فریلنسر طراح سایت) یک مقاله با عنوان (مزایا و حقوق فریلنسر طراح سایت) نوشته باشید. از طرفی به تازگی برای همین کلمه کلیدی مقالهای با عنوان (مزایا و حقوق فریلنسر طراح سایت در ایران) منتشر کردهاید. با جستجوی کلمه کلیدی هر دو پست شما در صفحه اول SERP به نمایش در میآیند. شاید با خودتان بگویید که این خیلی هم خوب است، اما کنیبالیزیشن میتواند برای سایت شما دردسرساز شود.
کنیبالیزیشن چیست؟ چرا برای سایت مشکل ساز خواهد شد؟
کنیبالیزیشن کلمه کلیدی (Keyword cannibalization) زمانی اتفاق میافتد که یک سایت (مثلا asaweb.net) در چندین پست و برگه یک کلمه کلیدی را هدف قرار دهد. اکثر سئوکارها بر این باور هستند که با این کار گوگل در رتبه بندی صفحات سایت برای کلمه کلیدی سردرگم خواهد شد.
به عبارت دیگر، متخصصین سئو معتقدند کنیبالیزیشن رمزگشایی اینکه کدام صفحه برای این کلمه کلیدی باید رتبه بگیرد را برای گوگل بسیار سخت خواهد کرد. حتی این احتمال وجود دارد که گاهی اوقات هیچ یک از صفحات سایت شما برای کلمه کلیدی مورد نظر رتبهای را کسب نکند.
وقتی که دو برگه مجزا را برای یک کلمه کلیدی رتبه بندی میکنید سیگنالی مبنی بر گستردگی یا عمق دانش و تخصصی بودن سایت خود را برای گوگل نمیفرستید، و حتی آتوریتی سایت خود را برای این پرسجوها بهبود نمیدهید. در عوض با این کار از گوگل میخواهید که صفحات شما را با یکدیگر مقایسه کند و برگهای که بهترین مطابقت را دارد برای کاربر نمایش دهد.
به عنوان مثال فرض کنید که یک فروشگاه آنلاین برای فروش کفش دارید و تمامی صفحات خود را فقط برای کلمه کلیدی کفش سئو کردهاید. گوگل نمیتواند متوجه شود که کدام صفحه برای کفش ورزشی، کدام برای کفش مجلسی، کدام برای کتونی و … است، حتی نمیداند که برای کلمه کلیدی کفش کدام یک از صفحات را نمایش دهد.
اثر منفی کنیبالیزیشن در سئو سایت
متأسفانه کنیبالیزیشن کلمات کلیدی پیامدهای بسیار بدی برای سئو سایت شما خواهد داشت. بسیاری از وبمسترهایی که وبسایت آنها با مشکل کنیبالیزیشن سروکله میزند حتی از وجود چنین مشکلی در سایت خود خبر ندارند.
حتی وبمسترها ممکن است برای اینکه صفحات آنها برای یک کلمه کلیدی در رتبههای 4 و 8 صفحه نتایج جستجو رتبه بندی شده است خوشحال باشند، اما غافل از اینکه در صورت نبود کنیبالیزیشن برگهای که قدرت بیشتری داشته باشد میتواند رتبه خیلی بهتری برای این کلمه کلیدی بگیرد.
عواقب کنیبالیزیشن کاملا مشخص هستند و شامل: از دست رفتن ترافیک، نمایش صفحه اشتباه در نتایج موتور جستجو، نوسان در رتبه بندی SERP و در آخر کاهش و از دست دادن فروش است. دلایل این اتفاقات را در زیر برای شما لیست کردهایم:
1- کنیبالیزیشن باعث کم شدن اعتبار برگههای سایت میگردد
به جای داشتن یک صفحه بسیار معتبر برای کلمه کلیدی هدف، CTR خود را بین چندین صفحه که از نظر مرتبط بودن در سطح متوسطی قرار دارند تقسیم خواهید کرد. به بیان دیگر که صفحات وبسایت شما به عنوان رقیب یکدیگر در حال عمل کردن هستند و با یکدیگر برای کسب رتبه در SERP رقابت میکنند.
2- لینکها و انکر تکستهای خود را ضعیف میکنید
بک لینکهایی که میتوانستند به یک منبع موثق و قوی اشاره کنند بین چندین صفحه پخش خواهند شد. مشابه این عمل در لینکهای درونی سایت نیز اتفاق میافتد و انکر تکستها و لینکهای داخلی، بازدید کنندههای شما را به جای هدایت به یک صفحه مشخص در چندین صفحه از سایت شما پخش میکنند.
3- امکان دارد که گوگل صفحه مرتبطتر را بیارزش حساب کند
یکی از اصلیترین راهها برای بیان موضوع برگههای سایت به گوگل، استفاده از کلمات کلیدی در صفحه مورد نظر است. با وجود کنیبالیزیشن و یکسان بودن کلمات کلیدی در صفحات سایت، گوگل خودش سعی میکند تا پی ببرد که کدام صفحه مناسبترین صفحه برای کلمه کلیدی است و اگر محتوای شما بیش از حد مشابه باشد امکان دارد که گوگل دچار اشتباه شود.
4- وجود کنیبالیزیشین بودجه خریدن را هدر میدهد
بودجه خزیدن به معنی تعداد دفعاتی است که عنکبوتهای موتور جستجو در یک بازه زمانی مشخص، وب سایت شما را میخزند.
داشتن چندین صفحه در سایت که برای یک کلمه کلیدی هدف گذاری شدهاند باعث هدر رفتن بودجه خزیدن میگردد. این قضیه شاید در سایتهای کوچک حس نشود و مدیران این سایتها زیاد نگران بودجه خزیدن خود نباشند اما در سایتهای بزرگ و بخصوص فروشگاهی وجود کنیبالیزیشن تفاوت بزرگی در سئو ایجاد میکند.
5- کنیبالیزیشن نشانه دهنده کیفیت پایین صفحات است
وجود چندین صفحه که به طور همزمان یک کلمه کلیدی را هدف قرار دادهاند باعث میگردد تا مخاطبان شما فکر کنند که محتوای شما بی کیفیت است و همچنین به گوگل این سیگنال فرستاده میشود که محتوای صفحات سایت با کلمه کلیدی مطابقت ندارد.
6- نرخ تبدیل صفحات سایت کم خواهد شد
به ناچار یکی از صفحات شما نسبت به باقی صفحات نرخ تبدیل بهتری خواهد گرفت.
به جای هدایت بازدیدکنندگان جدید به آن صفحه و ساخت صفحهای با اعتبار، مخاطبین شما در صفحات غیر مرتبط وارد میشوند و با این وجود احتمالا آنها را از دست خواهید داد.
چگونه بروز کنیبالیزیشن را شناسایی کنید
به محض اینکه بتوانید مشکل را شناسایی کنید، حل کردن کنیبالیزیشن کلمه کلیدی بسیار آسان خواهد شد. برای شناسایی کنیبالیزیشن کافیست که اسم سایت خود را با کلمه کلیدی به شکل زیر جستجو کنید:
Site:yoursite.com کلمه کلیدی
با این کار به سادگی برگههایی که کلمه کلیدی را در آنها هدف قرار دادهاید را شناسایی خواهید کرد.
چگونه کنیبالیزیشن Cannibalization را در سایت خود رفع کنیم
چگونگی حل کنیبالیزیشن کلمات کلیدی به ریشه مشکل بستگی دارد. بیشتر اوقات این مسئله به سادگی و با سازمان دهی برگهها حل میگردد، اما در مواردی نیز ممکن است شما مجبور به استفاده از ریدایرکت 301 یا ساخت صفحات لندینگ جدید شوید.
1- ساختار وبسایت خود را از نو بسازید
ساده ترین راه حل این است که معتبرترین برگه سایت خود را به صفحه لندینگی برای کلمه کلیدی هدف خود تبدیل کنید.
2- صفحات لندینگ جدیدی را ایجاد کنید
احتمالا در این حالت وبسایت شما از کمبود صفحات لندینگ رنج میبرد. در این حالت کافیست که یک صفحه لندینگ برای خدمات یا محصولات خود ایجاد کنید و از آنجا به متغیرهای خود لینک بدهید.
3- محتواهای خود را با هم تلفیق کنید
اگر صفحات شما به اندازه کافی منحصر به فرد نیستند تا بتوانید چندین صفحه را با همان کلمه کلیدی مورد هدف قرار دهید، پس بهترین کار ترکیب کردن محتوای آنها با هم و ارائه آن به عنوان یک تک صفحه است. با این کار دو صفحهای که عملکرد ضعیفی داشتهاند را به یک منبع معتبر تبدیل خواهید کرد و همچنین مشکل محتوای ضعیف را در سایت خود برطرف خواهید میکنید.
4- کلمات کلیدی جدید پیدا کنید
اگر از قبل در سایت خود از صفحات بسیار متنوع و پرمحتوایی برخوردار بودهاید و تنها چیزی که وب سایت شما از آن بی بهره مانده است یک استراتژی کلمه کلیدی با برنامه هست، تنها کاری که باید انجام دهید یافتن کلمات کلیدی جدید میباشد.
حتما مطمئن شوید که کلمات کلیدی جدید شما به درستی محتوای صفحه شما را توصیف میکنند.
5- از ریدایرکت 301 استفاده کنید
در حالی که توصیه نمیشود به طور زیاد از ریدایرکت 301 در وبسایتها استفاده شود، اما اگر قبلاً چندین صفحه را برای یک کلمه کلیدی سئو کردهاید و برای هرکدام نیز رتبه گرفتهاید، ممکن است استفاده از این کار لازم گردد.
ریدایرکت 301 به شما این امکان را میدهد تا با انتقال صفحات کم ارتباط خود به یک برگه واحد از کنیبالیزیشن جلوگیری کنید. در کل توجه کنید که این تاکتیک باید برای پیاده سازی بر روی صفحاتی با محتوای مشابه که برای یک کلمه کلیدی مطابقت دارند استفاده شود.
با استفاده از این روشها میتوانید مشکل کنیبالیزیشن را در سایت خود برطرف کنید. اما اگر یک وب سایت فروشگاهی را مدیریت میکنید، باید به این نکته توجه ویژهای داشته باشید که سیستمهای مدیریت محتوا، محصولات شما را با متغیرهای گوناگون مانند سایز و رنگ جدا میکند و برای هر یک صفحهای جدید در نظر میگیرد. برخی از CMS ها صفحات جداگانهای را برای هر کدام از متغیرهای محصول ایجاد میکنند.
اگر سیستم مدیریت محتوا (CMS) شما محصولات را به این شکل سازماندهی میکند، باید صفحههای کپی شده را با استفاده از فایل robots.txt و یا برچسبهای روبات noindex مشخص کنید، یا اینکه یک برگه را به عنوان محتوای اصلی انتخاب کنید و با استفاده از URL کنونیکال باقی صفحات را به آن لینک دهید.
نتیجهگیری
کنیبالیزیشن کلمات کلیدی امروزه در بین سایتهای قدیمی بیشتر دیده میشود.
از قضا بیشتر قربانیان کنیبالیزیشن وبمسترهایی هستند که به سئو سایت خود اهمیت میدهند اما صحبت کردن با زبان گوگل را بلد نیستند. اگر شما نیز مدیر یک وبسایت قدیمی و محتوا محور هستید همین الان با استفاده از روشهایی که در این پست گفته شد به بررسی این مشکل در وبسایت خود بپردازید و با استفاده از یکی از راههای گفته شده در بالا آن را حل کنید.
