به نظر میرسد که این روزها هر زمان که نام طراحی وب به گوشمان میرسد نمیتوانیم از کنار اصطلاح ” طراحی فلت ” یا همان Flat Design بیتفاوت عبور کنیم. در حالی که روند فلت دیزاین طی سالهای اخیر در حال گسترش است ولیکن استفاده بیش از حد آن باعث بروز مشکلاتی میشود.در زیر به بررسی جزئی این مشکلات و در نهایت راه حل آن میپردازیم.خوب ببینیم اصلا طراحی فلت چیست و چطور اینگونه محبوب شد.
سبک طراحی فلت دقیقا چیست ؟
طراحی فلت یک سبک طراحی محبوب است که برای ایجاد سادگی در آن سایه، گرادیانت ، تکسچر و یا رنگهای براق و طرح های برآمده مشاهده نمیشوند. در واقع هر نوع استایلی که باعث شود به عنصرها و المانهای داخل صفحه حالت سهبعدی و برآمده داده شود از طراحی فلت حذف شده است، بسیاری از طراحان آن را شاخه ای از طراحی وب مینیمالیستی می دانند. در حقیقت تاکید و تمرکز این نوع طراحی بیشتر بر روی رنگ، محتوا و تایپوگرافی میباشد.
از جمله ویژگیها و امکانات طراحی فلت میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
• رویکرد مینیمالیستی
• تمرکز بر رنگ
• تمرکز بر تایپوگرافی ( ویژگیهای فونت از قبیل نوع فونت، سایز فونت و ضخامت و …)
• استفاده از عناصر ساده
به نظر میرسد امروزه طراحان گرایش بیشتری به سمت طراحی فلت دارند هم به دلیل مدرن بودن آن و هم به این دلیل که به آنها اجازه میدهد که بر روی موارد مهمتری از جمله محتوا و پیام، تمرکز کنند.
نقطه مقابل طراحی فلت طراحی غنی (Rich Design) میباشد که در این نوع طراحی بر خلاف فلت دیزاین اغلب از سایه ها، گرادیانتها، سطوح برآمده، تکسچر و یا رنگهای براق استفاده شده است.
مهم است بدانید که ریچ دیزاین با اسکوئومورفیسم (Skeuomorphism) تفاوت دارد. اسكوئومورفیسم عمل شبیه سازی چیزها به همتایان فیزیكی آنهاست.
همانگونه که اشاره کردیم فلت دیزاین سبکی از طراحی است که از حدود سال 2012 محبوب شد و امروزه همچنان به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد ولیکن استفاده بیش از حد از آن میتواند مشکلات جدی ایجاد کند. در زیر برخی از مشکلات طراحی فلت را بررسی میکنیم. (یکی از این موارد عدم وجود عناصر قابل کلیک در این نوع طراحی است. فلت 2، ممکن است جایگزین بهتری باشد.)
عدم وجود عناصر قابل کلیک در فلت دیزاین
اگر از جلوههای سه بعدی استفاده کنیم نوعی عمق به طراحی ما میدهد و این به کاربران کمک میکند که عناصر تعاملی و قابل کلیک را درون صفحه بیابند مانند لینکها ، دکمهها و آیکنها و یا فرمها. یکی از نگرانیهایی که در مورد فلت دیزاین وجود دارد این است که این نوع طراحی تشخیص عناصر قابل کلیک را برای کاربران مشکل میسازد.
قبل از ظهور طراحی فلت، طراحان وب عناصر قابل کلیک را توسط گرادیانتها، سایهها، لبههای برآمده و تکسچرها مشخص مینمودند.خوب بیایید امتحان کنیم تصویر زیر نمونهایی از یک وبسایت فلت هست، میتوانید حدس بزنید که کدام عنصر قابل کلیک هست؟ قاعدتا این کار مشکل به نظر میرسد.
https://www.floatdesign.net
مشکل در تشخیص عناصر صفحه به دلیل عدم وجود محور Z در طراحی فلت
در دنیای واقعی زندگی سه محور X، Y و Z وجود دارد و اشیاء از طریق این سه محور قابل شناسایی هستند. این در حالی است که زمانی که به یک وب سایت فلت و بدون جلوه های سه بعدی برخورد میکنیم، تجربه ای متفاوت از آنچه که قبلاً با آن آشنا بودهایم را ، تجربه میکنیم.این بدان معنی است که طراحی فلت نیازمند تلاش بیشتری برای کشف روابط بین اشیا و عناصر درون صفحه میباشد.
به عنوان مثال در آدرس زیر که مربوط به شرکت مایکروسافت میباشد، نیاز به زمان بیشتری برای پی بردن به هدف عناصر مختلف روی صفحه و اطلاعات موجود میباشد.
https://docs.microsoft.com/en-gb
قاعده کلی در طراحی UX این است که همیشه سعی کنید بار شناختی را برای کاربر به حداقل برسانید تا حداکثر استفاده را داشته باشید. اما همانطور که در بسیاری از موارد می بینیم ، این همیشه درفلت دیزاین اتفاق نمی افتد.
حجم کم اطلاعات در طراحی فلت
طراحی فلت به دلیل به خطر انداختن حجم کم اطلاعات توسط گروه متخصص UX Nielsen-Norman مورد انتقاد قرار گرفته است. از زمان ظهور این سبک طراحی در سال 2011، گروه نیلسن نورمن منتقد جدی مسائل آن بوده است. انتقاد اصلی آنها نسبت به ایت سبک این است که به دلیل زیبایی، نیاز کاربران را فدا می کند.
ظهور فلت دیزاین 2
از آنجا که طراحان بیشتر و بیشتر نقایص استفاده از طراحی فلت را تشخیص میدادند، نسخه جدید و بالغتری از آن به نام فلت 2 ظاهر شد. سبک جدید هنوز مسطح است ، اما در آن کمی استایلهای سه بعدی به شکل سایههای ظریف، هایلایتها و لایهها،به طرح اضافه شده است.
فلت 2، اگر به درستی به کار گرفته شود با برگرداندن برخی از جزئیات و عمق میتواند مشکلات اشاره شده را برطرف نماید و این در حالی است که مزایای فلت دیزاین مانند سادگی، وضوح و بارگذاری سریعتر صفحه را حفظ میکند.
متریال دیزاین
زبان طراحی جدید Google، به نام Material Design، احتمالاً برجسته ترین نمونه از سبک Flat 2.0 است. گوگل Material Design را با Android L در سال 2014 منتشر کرد. در حالی که Material Design (متریال دیزاین ) خصوصیات اصلی طراحی فلت را حفظ می کند، با استفاده از تشابهات خاص فیزیک به کاربران کمک می کند تا به سرعت تناسباتی را بین دنیای واقعی و دنیای دیجیتال پیدا کنند.
معمولاً Material Design استانداردی است که برای ایجاد برنامه های موبایل برای Android استفاده میشود. با این نوع طراحی امکان تعامل بین برنامه و کاربر فراهم میشود و می تواند متناسب با نیازهای کاربران طراحی شده و در همه دستگاه های Android مناسب میباشد.
همانگونه که گفتیم متریال دیزاین زبان طراحی گوگل محسوب میشود لذا هنگام ایجاد برنامههای کاربردی باید از دستورالعملهای گوگل در این مورد پیروی نمایید.
نتیجه گیری
فلت دیزاین سبک محبوبی از طراحی است که ابتدا با حذف استایلهای سه بعدی پابه عرصه طراحی گذاشت اما پس از بروز مشکلاتی از قبیل عدم وجود عناصر قابل کلیک، مشکل در تشخیص عناصر به دلیل نبود محور Z و همچنین حجم کم اطلاعات جای خود را به فلت 2 داد. متریال دیزاین نمونه بارزی از سبک طراحی فلت 2 است که گوگل در سال 2014 منتشر ساخت که امروزه در سیستم عامل اندروید کاربرد دارد.